रस्ते वाहतूक आणि महामार्ग मंत्रालयाने १ जून २०२४ पासून नवीन ड्रायव्हिंग लायसन्स नियम (RTO New Rules 2024) जाहीर केले आहेत, ज्यात ड्रायव्हिंग लायसन्स मिळविण्याची प्रक्रिया सुलभ करण्याच्या उद्देशाने महत्त्वपूर्ण बदल केले आहेत.
ड्रायव्हिंग लायसन्स (DL) साठी सर्वात कठीण काम म्हणजे ड्रायव्हिंग चाचणी उत्तीर्ण करणे होय. आपणा सर्वांना माहित आहे की ड्रायव्हिंग चाचणी उत्तीर्ण केल्याशिवाय आपल्याला ड्रायव्हिंग लायसन्स जारी केले जाऊ शकत नाही.
भारतात ड्रायव्हिंग लायसन्स मिळणे ही एक अवघड प्रक्रिया मानली जाते, कारण यासाठी अर्जदाराला अनेक प्रकारचे फॉर्म भरावे लागतात, मात्र आता नियम बदलण्यात आले आहेत. आरटीओच्या नवीन नियमावलीनुसार RTO मध्ये न जाता तुम्ही ड्रायव्हिंग टेस्ट कशी पास करू शकता ते आपण पुढे पाहूयात.
आरटीओ नवीन नियम २०२४
RTO New Rules 2024: आरटीओचे १ जून पासून लागू होणारे नवीन नियम खालीलप्रमाणे.
१. RTO ड्रायव्हिंग चाचणी आवश्यक नाही: (No RTO driving test required) सर्वात लक्षणीय बदलांपैकी एक म्हणजे अर्जदारांना प्रादेशिक परिवहन कार्यालय (RTO) येथे ड्रायव्हिंग चाचणी देण्याची आवश्यकता नाही. त्याऐवजी, ड्रायव्हिंग चाचणी मान्यताप्राप्त खाजगी ड्रायव्हिंग स्कूलमध्ये आयोजित केली जाऊ शकते.
अर्जदाराने खाजगी ड्रायव्हिंग स्कूलमधील या चाचणी उत्तीर्ण केल्यास, त्यांना एक प्रमाणपत्र मिळेल, जे नंतर RTO येथे पुढील चाचणी न घेता ड्रायव्हिंग लायसन्ससाठी अर्ज करण्यासाठी वापरले जाऊ शकते.
केंद्र खाजगी ड्रायव्हिंग स्कूलना ड्रायव्हिंग चाचणी घेण्यास अधिकृत करणारे प्रमाणपत्र जारी करेल. तथापि, मान्यताप्राप्त ड्रायव्हिंग स्कूलचे प्रमाणपत्र नसेल तर उमेदवाराला आरटीओमध्ये ड्रायव्हिंग चाचणीसाठी हजर राहावे लागेल.
२. दंड: (Penalties) वैध परवान्याशिवाय व वेगाने वाहन चालविल्यास रु.१००० ते रु.२००० इतका दंड आकारला जाईल. तसेच हेल्मेट/ सीट बेल्ट नसल्यास रु.१०० दंड, परवान्याशिवाय वाहन चालवल्यास रु.५०० दंड, आणि अल्पवयीन मुलांसाठी वाहन चालवल्याबद्दल गंभीर शिक्षेमध्ये रु.२५,००० दंड व पालकांविरुद्ध संभाव्य कारवाई, तसेच वाहनाचे नोंदणी प्रमाणपत्र रद्द करणे समाविष्ट आहे.
३. पर्यावरणपूरक दृष्टीकोन: (Eco-friendly approach) मंत्रालयाची ९,००० जुनी सरकारी वाहने टप्प्याटप्प्याने काढून टाकण्याची आणि इतर वाहनांसाठी उत्सर्जन मानके वाढवण्याची योजना आहे. हे उपाय वाहनांचे प्रदूषण कमी करण्यासाठी आणि इलेक्ट्रिक वाहनांचा (EVs) अवलंब करण्यास प्रोत्साहन देण्यासाठी केले आहेत.
४. प्रक्रिया अपरिवर्तित: (Procedure unchanged) ड्रायव्हिंग लायसन्ससाठी अर्ज सबमिट करण्याची प्रक्रिया अपरिवर्तित राहिली आहे. मंत्रालयाने, तथापि, नवीन ड्रायव्हिंग लायसन्स मिळविण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे सुलभ केली आहेत.
अर्जदारांना आता कमी कागदपत्रांची आवश्यकता आहे, जे ते दुचाकी किंवा चारचाकी वाहन परवान्यासाठी अर्ज करत आहेत की नाही यावर अवलंबून असणार आहेत, यामुळे RTOs मध्ये शारीरिक तपासणीची आवश्यकता कमी होते.
आरटीओ सुधारित नियमांनुसार फी संरचना
Fee structure under revised rules:
शिकाऊ परवाना (Learner’s licence) रु. २००
शिकाऊ परवाना नूतनीकरण (Learner’s licence renewal) रु. २००
आंतरराष्ट्रीय परवाना (International licence) रु.१०००
कायमस्वरूपी परवाना (Permanent licence) रु. २००
कायमस्वरूपी परवाना नूतनीकरण (Permanent licence renewal) रु. २००
नूतनीकरण केलेल्या चालक परवान्याचे (Issue of renewed driver licence) रु. २०० देणे
खाजगी ड्रायव्हिंग स्कूलसाठी सुधारित मार्गदर्शक तत्त्वे
Revised guidelines for private driving schools:
१. ड्रायव्हिंग प्रशिक्षण केंद्रांसाठी किमान एक एकर जमीन (चारचाकी प्रशिक्षणासाठी दोन एकर) असणे आवश्यक आहे.
२. ड्रायव्हिंग स्कूलनी योग्य चाचणी सुविधेमध्ये प्रवेश प्रदान करणे आवश्यक आहे.
३. प्रशिक्षकांकडे हायस्कूल डिप्लोमा (किंवा समतुल्य) असणे आवश्यक आहे, किमान पाच वर्षांचा ड्रायव्हिंग अनुभव असणे आवश्यक आहे आणि बायोमेट्रिक्स आणि IT प्रणालींबद्दल ज्ञानी असणे आवश्यक आहे.
४. हलक्या मोटार वाहनांसाठी ड्रायव्हिंग कोर्स जास्तीत जास्त चार आठवड्यांमध्ये २९ तासांचा असेल, २१ तासांच्या प्रात्यक्षिक प्रशिक्षणात आणि आठ तासांच्या सैद्धांतिक सूचनांमध्ये विभागलेला असेल. मध्यम आणि जड वाहनांसाठी प्रशिक्षण अधिक व्यापक असेल, ज्यासाठी सहा आठवड्यांमध्ये ३८ तास लागतील.
५. ड्रायव्हिंग इंस्ट्रक्शन स्कूलना प्रशिक्षणाशिवाय परवाना जारी करण्यासाठी किंवा नूतनीकरण करण्यासाठी रु.५००० च्या मोठ्या शुल्काला सामोरे जावे लागेल आणि या ड्रायव्हिंग स्कूलकडून डुप्लिकेट परवाना मिळविण्यासाठीही हीच फी लागू होते.
नवीन ड्रायव्हिंग लायसन्ससाठी अर्ज कसा करावा?
How to apply for a New driving license?
१. https://sarathi.parivahan.gov.in/ या अधिकृत वेबसाईटला भेट द्या
२. संबंधित राज्य निवडा
३. “ड्रायव्हिंग लायसन्स” मेनूमधून “नवीन ड्रायव्हिंग लायसन्स” वर क्लिक करा
४. पुढे जाण्यासाठी तुमचा “लर्निंग लायसन्स क्रमांक” आणि “जन्मतारीख” प्रविष्ट करा
५. अर्ज भरा
६. पुढे जाण्यासाठी पुढील बटणावर क्लिक करा
७. मूळ कागदपत्रे आणि फी स्लिपसह नियोजित तारखेला RTO ला भेट द्या
धन्यवाद.
हे देखील वाचा : वाहन चालक परवाना / ड्राईव्हिंग लायसेन्स
